Hugmynd um hvernig mætti borga upp skuldir almennings

Þetta er bara svona "útfæranleg" hugmynd frá mér um hvernig borga mætti upp skuldir almennings (þessar meintu 200 milljarða).

 Skrifað á facebook vegginn hjá mér líka>

Ég er mikið búinn að hugsa um þessi mál og var meira að segja dálítið andvaka í byrjun nætur út af þessu. Jæja hugmyndin var að ríkið gæfi út ný skuldabref í framtíðnni þegar að kæmi að því að borga þau gömlu (þessi núna ef ríkisskuldabréf yrðu gefin út).

En ég er kominn með aðra lausn á þessu sem allir aðilar ættu að geta samþykkt og sættast á því enginn myndi tapa á því.

Við vitum að ástæður fyrir því að ekki fást skuldir almennings felldar niður er sú að ríkið ver bankana fyrir því að fá sitt.

Hugmynd mín!

*****Ríkisskuldabréf*****

1. Seðlabankinn gefur út ríkisskuldabréf sem ríkið tekur við og selur bönkunum. Gefin eru út skuldabréfalokkur A og B.

2. Ríkið tekur við peningunum frá bönkunum (sem kaupa) og borgar bönkunum aftur með því að borga upp skuldir almennings.
Afhverju ætti bankinn að vilja kaupa bréf sem er svo notað til að borga upp lán almennings? Þar að segja að bankinn láni almenningi (með ríkið sem millilið) til að borga lánin sín?

3. Málið er að skuldabréfaflokkur A væri þannig útbúinn að ríkið þarf ekki að borga til baka þegar að kemur að innlausn bréfana (eftir ákveðinn fjölda ára). Heldur notar bankinn bréfin til að selja þau á almennum markaði (tildæmis erlendis).

4. Ríkið sleppur við að borga og eina sem það þarf að gera er að tryggja bréfin ef bankar falla á lánstímanum. Sem gerir bréfin eftirsóknarverðari.

5. Bankinn fær sitt og gengur frá lánum almennings (ath. þarf nákvæmlega hverjir og hvað er borgað upp). Við það að bankinn kaupi ríkisskuldabréfin þá geta þau ENN MEIRA búið sjálfum sér til sérstakan lánaflokk á markaði á móti (eins og bankar vanalega gera þegar að venjuleg ríkisskuldabréf eru gefin út). Þessi lánaflokkur gæti hugsanlega verið til að lána í fyrirtæki? Eða almenningi án VERÐBÓTA.

6. Ríkisskuldabréfaflokkur B Almenningur sem skuldaði og er hjálpað með þessari aðferð fengi í eign sérstök skuldabréf með vöxtum sem hann gæti síðan selt eftir ákveðinn tiltekinn tíma. Þarna geta skuldararnir haft tekjur (til baka vegna ofgreiðslu vegna verðtryggingar) af skuldabréfum. Bankinn væri skildaður til að geyma bréfin. Og bankinn hefur umsjón með sparifé af bréfunum sem veltu (eins og vanalega er þegar að fólk sparar peninga að peningar eru settir í umferð (þar að segja sem tölvufærsla en engir raunpeningar).

Í staðinn fyrir allt þetta eru öll lán framtíðar án verðtryggingar og verðbætur lána á Íslandi falla niður.

Með þessari aðferð hagnast allir! Ríkið þarf ekki að borga SKULDAbréfin, bankinn hagnast á sölu og veltu og að geta gefið út nýjan lánaflokk á móti. Bankinn hagnast á sparifé almennings (sem áður skuldaði). Og almenningur hagnast á því að vera laus við skuldirnar sem og að fá einhvern pening til baka fyrir ofgreidda vexti (í framtíðinni þegar að skuldabréfin eru útleysanleg. En á meðan þessi tími gengur yfir (nokkur ár) hefur bankinn hagnast á lánaflokknum og að hafa sparifé skuldabréfaflokks B á reikninum fólksins sem skuldaði. Bankinn vill gera þetta vegna þess að þá er fé í umferð og þeir geta lánað ný lán á móti. Svo er skuldabréfaflokkur B svo lítill hluti af þessu því þetta er aðeins til að tryggja almenning vextina.

En ég tek það fram að útfærslan á þessu gæti alveg hægt að skoða!

Verðbólgan 6,5%

Athugasemdir

[Guðni Karl Harðarson, 27.1.2012 kl. 11:09]

Ég bendi á það að ef svona hugmynd gengur ekki upp.

Með venjuleg ríkisskuldabréf:

Vill ekki almenningur nota venjulega leið með Ríkisskuldabréf ef ekki er önnur leið fær? Jafnvel þó að Ríkisskuldabréf sé prentun á peningum? Er ekki staðan orðin sú að ef ekki væri önnur leið fær þá skuli nota hana?

Hversu margir vildu gefa allt til að skuldir þeirra féllu niður, jafnvel þó gefin væru út venjuleg Ríkisskuldabréf til að greiða upp skuldir almennings? Vegur ekki þörfin upp á móti hinu sem þó mætti fá til baka með veltu og öðrum aðstæðum með eins og tildæmis "verðmætasköpun á móti"?

Væri ekki almenningur tilbúinn að nota tækifærið með því að auka verðmætasköpun á móti? Væri ekki hægt að búa til aðstæður til þess að nýta auknar skuldir ríkisjóðs með svona ríkisskuldabréfum með beinni verðmætasköpun á móti? Eða hvað nákvæmlega væri hægt að búa til að vega á móti skuld ríkisins?

[Eggert Guðmundsson, 27.1.2012 kl. 12:21]

Um að gera að skoða allar hugmyndir. Gott framtak.

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 27.1.2012 kl. 12:24]

Já sammála alltaf gott að skoða alla möguleika, þessi lítur vel úr, þó ég hafi ekki mikið vit á svona hlutum.

[Guðni Karl Harðarson, 27.1.2012 kl. 13:33]

Mér hefur verið bent á það að svona leið geti aukið neyslu og verðbólgu sem og hvernig það sé siðleysi að endurfjármagna ríkisskuldabréf til framtíðar sé (ef venjuleg ríkisskuldabréfaleið væri farin). Sem ég er jú algjörlega sammála. Enda hef ég verið með í Öldu að byggja að samfélagslegu hagkerfi.

Hinsvegar hef ég bent á það að á móti að hægt væri að sérstaklega verðmætaskapa á móti aukinni neyslu gagnvart slíkri peningaprentun sem Ríkisskuldabréf eru.

Seðlabankinn hefur talað um (um daginn) að það eigi að gefa út ný Ríkisskuldabréf í sumar. Hversvegna ekki svona?

Spurningin er sú: afhverju er ég að leggja til sem ég sjálfur er andvígur!? Hver er módiveringin á því?

[Guðmundur Ásgeirsson, 27.1.2012 kl. 13:38]

Guðni, hefurðu kynnt þér eignarnámsleiðin sem er ein þeirra fjögurra leiða sem Hagsmunasamtök Heimilanna hafa lagt til að verði farin? Þar er gert ráð fyrir að öll húsnæðislán verði tekin frá bönkunum yfir í Íbúðalánasjóð. Greitt verði sama verð og þeir greiddu fyrir lánin (hálfvirði) í formi HFF skuldabréfa með lánstíma og vaxtakjör sambærileg við heildarlánasafnið. Fyrir bankann þýðir þetta að engin magntæk breyting verður á efnahagsreikningi, aðeins formbreyting. Afborganir af lánum viðskiptavina munu þá standa undir afborgunum af HFF bréfunum framvegis, svo greiðsluflæðið til bankanna helst óskert. Þegar lánasöfnin væru komin til Íbúðalánasjóðs yrðu þau svo færð niður sem nemur því að sett væri á þau 4% verðbótaþak frá 1.1.2008. Samkvæmt útreikningum yrði kostnaður vegna þessa einhverjir tugir milljarða sem hægt er að dreifa afskriftum á yfir margra ára tímabil. Þetta er af sambærilegri stærðargráðu og þau útgjöld sem stóð til að skuldbinda þjóðina fyrir vegna IceSave-III sem var ódýrasti holdgervingur þess óskapnaðar. Af því væru 40 milljarðar nú þegar gjaldfallnir, og ef þeir peningar voru til og ekki stendur lengur til að ráðstafa þeim til Bretlands og Hollands, þá hlýtur að vera hægt að ráðstafa þeim núna til þess að leysa skuldavanda heimilanna. Eftir að íslenskur almenningur bjargaði þessu peningum frá því að vera sendir úr landi þá eigum við beinlínis kröfu um að þeim verði núna ráðstafað í þágu almennings.

[Guðni Karl Harðarson, 27.1.2012 kl. 13:58]

En Guðmundur já hlítur að vera. Ég er alveg sammála um slíka leið sem möguleiki.  Og við eigum kröfu til þess að peningar sem var bjargað séu notaðir til þessa.

En spurningin mín er þessi á móti:

Er það sem ríkistjórnin fellst á og samþykkir? Því öll svör ríkistjórnar hafa verið á þann veg að þau ætla akkúrat ekkert að gera.

Er ekki málið að bjóða upp á hugsanlega leið sem þau gætu mögulega samþykkt?

Leiðir sem ég hef nefnt til skoðunar:

1. venjuleg ríkisskuldabréf (peningaprentun) sem væru sérstaklega verðmætasköpuð á móti aukinni neyslu og aukinni verðbólgu. Hluti ríkisskulabréfa endurfjármögnuð með (rollover) þegar komið er að innlausn. 

2. ríkisskuldabréf sem breytt væru í venjuleg skuldabréf sem bankarnir seldu á tildæmis erlendum markaði og fjármögnuðu venjulega á bakvið með nýjum lánum. Þar sem allir fengju sitt sem telja sig eiga. Almenningur sem skuldar fengju meira að segja endurgreidda ofgreidda vexti (með skuldabréfaflokki B) með sparnaði sem væri útgreiddur í enda tímabilsins.

[Marinó G. Njálsson, 27.1.2012 kl. 23:51]

Um að gera að koma með sem flestar hugmyndir, því að lokum kemur ein sem hægt verður að nota í sátt við alla.

[Ásthildur Cesil Þórðardóttir, 28.1.2012 kl. 00:11]

Nákvæmlega.

[Guðni Karl Harðarson, 28.1.2012 kl. 13:52]

Þakka þér svarið Marinó.

Ég veit vel að kannski væri þessi hugmynd ekki framkvæmanleg. Ég tek það fram að ég legg hana fram án þess að hafa rætt hana við einhvern í hópi fólks eins og eflaust hefur verið gert með þær sem hafa komið frá ykkur. Sem eru tillögur unnar á mörgum fundum og lagðar fram með sérunnum skrifum til að kynna þær og faglega unnar sem slíkar.

Þessi hugmynd frá mér kom á einni kvöldstund. Og ath. hún er ætluð líka til að draga fram ákveðin atriði. 

[Helga Kristjánsdóttir, 31.1.2012 kl. 02:48]

Værir þú ráðherra með víðtæk völd,gæti Ísland prísað sig sælt. Maður sem liggur andvaka vegna brennandi áhuga á að rétta hlut þeirra sem fóru illa út úr stökkbreytingu lána sinna,við hrunið,á heima þar,ásamt Marinó,Rakel og fleirum. Guðni minn, verði þér allt að óskum.

[Guðni Karl Harðarson, 31.1.2012 kl. 12:04]

Þakka þér hlý orð Helga mín

Ég hef nákvæmlega það! Brennandi áhuga á að rétta hlut fólks sem hefur orðið undir gagnvart valdi peningahyggjunnar.